Natura i jej gemmologiczne bogactwo są znakomitym punktem wyjścia dla sztuki jubilerskiej. Różnorodność i obfitość mineralnych formacji daje artystom i rzemieślnikom pole do popisu twórczego. Wykorzystują oni szerokie spectrum kamieni - od pospolitych i tanich po rzadkie i bardzo drogie.
Kamienie szlachetne i półszlachetne, czyli jakie?
Kamieniami szlachetnymi nazywane są naturalne minerały, które bardzo rzadko występują w naturze – co stanowi o ich wysokiej wartości – a także posiadają poniższe cechy:
fot. J. Scovil
Tradycyjnie, do grupy kamieni szlachetnych należą m.in.: diament, szmaragd, rubin, szafir, topaz, aleksandryt, akwamaryn, heliodor, morganit, turmalin, biksbit, beryl, goshenit, cymofan, spinel, tanzanit.
W świecie gemmologicznym funkcjonuje umowny consensus dotyczący podziału kamieni na szlachetne i tzw. "półszlachetne". Podział ten jest częstym powodem sporów, ponieważ powszechnie używany termin “kamieni półszlachetnych” jest pojęciem niefachowym, niejednoznacznym i nieposiadającym definicji. Jest to sztuczny termin, który określa kamienie o niższej twardości i mniejszej trwałości od kamieni szlachetnych. Do kamieni tzw. półszlachetnych zalicza się zwyczajowo: agat, jaspis, malachit, lapis-lazuli oraz różne odmiany kwarcu, – np. ametyst, cytryn.
Minerały o jeszcze niższej twardości i trwałości, a więc o niższej wartości jubilerskiej, nazywa się kamieniami ozdobnymi.
Wykorzystywanie kamieni w jubilerstwie
Rynek oferuje szeroki wybór różnorodnych minerałów i skał, które z powodzeniem używane są do produkcji biżuterii i ozdób. Właściwości charakterystyczne dla danego kamienia – m.in. jego wytrzymałość, dostępność oraz walory estetyczne – decydują o jego cenie.
Do fasetowania (specjalistycznego szlifowania) używa się przede wszystkim przeźroczystych kamieni szlachetnych i tzw. półszlachetnych, które są odporne na działania fizykochemiczne i są odpowiednio twarde – nie da się ich zarysować stalą narzędziową.
Ostateczna wartość kamieni fasetowanych zależy od ich wielkości (waga w karatach), czystości oraz nasycenia barwy.
Minerały pospolite wykorzystywane w jubilerstwie (np. kryształ górski) nie mają wysokiej wartości. Na drugim końcu tej skali są diamenty, które mają swoją oddzielną specjalną klasyfikację i osiągają zawrotne ceny.
fot. J. Scovil
Niektóre kamienie szlachetne posiadają indywidualne certyfikaty świadczące o ich autentyczności i cechach, ale nie jest to regułą.
Niewprawnym amatorskim oczom bardzo trudno jest oszacować jakość i wartość kamieni użytych w wyrobach jubilerskich. Rzeczoznawcami, którzy specjalizują się w ocenie takich kamieni są gemmologowie.
Kamienie naturalne i syntetyczne
Ze względu na rzadkość występowania kamieni szlachetnych, wiele z nich ma swoje odpowiedniki produkowane metodami laboratoryjnymi – w szczególności diamenty. Kamienie takie nazywamy “syntetycznymi”.
Kamienie syntetyczne są bardzo powszechnie używane w jubilerstwie. Popularnym przykładem jest cyrkonia – produkt w 100% sztuczny.
Handel kamieniami syntetycznymi czy też wykorzystywanie ich w celach jubilerskich jest powszechnie akceptowany, o ile sprzedawcy uczciwie i rzetelnie informują o ich pochodzeniu.
W parametrach produktów umieszczonych na naszej stronie znajdziesz informacje, czy wykorzystany w wyrobie kamień jest naturalny czy syntetyczny – jest to deklaracja jakości złożona przez sprzedawców.
